W XIX wieku liczba mieszkańców Warszawy wyznających prawosławie znacznie wzrosła, dlatego też nieustannie toczyły się dyskusje na temat utworzenia w stolicy cerkwi prawosławnych. Sobór metropolitalny Świętej Równej Apostołom Marii Magdaleny stał się jedną z nielicznych świątyń prawosławnych, które nie zostały zniszczone lub zaadaptowane do innych celów po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Sobór ma bardzo bogatą historię, przetrwał więcej niż jedną wojnę, ale zachował swoje piękno i wielkość. Więcej przeczytasz na warsaw-future.
Fakty z historii i architektury soboru
W listopadzie 1865 roku biskup warszawski zorganizował radę budowlaną, w skład której weszli książę Władimir Czerkaskij i gubernator Warszawy Jewgienij Rożnow. Zaprojektowany przez architekta Nikołaja Syczewa, całkowity koszt budowy soboru oszacowano na prawie 122 000 rubli.
Budowa soboru rozpoczęła się 14 czerwca 1867 roku. Miejsce pod przyszłą świątynię wybrano na skrzyżowaniu ulic Aleksandrowskiej i Targowej. Budynek został ukończony rok później, ale prace nad wnętrzem trwały jeszcze przez jakiś czas.
Budynek ma kształt greckiego krzyża i pięć cebulastych kopuł. Nad kopułami wznoszą się prawosławne krzyże. Boczne bębny, uzupełnione kolumnami z malowidłami w motywy roślinne, służą jako dzwonnice. Sobór posiada kaplicę, do której wejście znajduje się od strony południowej.
Prace nad wnętrzem budynku trwały niemal do końca XIX wieku. Duża liczba fresków została stworzona przez Siergieja Winogradowa. W kościele można zobaczyć wizerunki Matki Boskiej, Dawida, Izaaka, Konstantyna Wielkiego i św. Włodzimierza stworzone przez artystę. Napisał on również tekst modlitwy Ojcze Nasz na sklepieniu budynku. Malowidła zostały wykonane zgodnie z bizantyjskimi tradycjami – postacie biblijnych proroków zostały umieszczone po wewnętrznej stronie głównego bębna, wskazując na ich pośrednictwo między niebem a ziemią. Ikony przechowywane w katedrze zostały namalowane przez Bazyla Wasiliewa.
Podczas budowy katedry planowano zainstalować wewnątrz oświetlenie gazowe, co było innowacją w kościołach prawosławnych, ale arcybiskup Joannicjusz sprzeciwił się temu. Według niego tradycyjne użycie świec woskowych pokazuje parafianom, że ich serca miękną jak wosk w świetle Słowa Bożego.
Wojenne i powojenne lata świątyni
Sobór metropolitalny Świętej Równej Apostołom Marii Magdaleny funkcjonował podczas I wojny światowej. W trudnych dla Warszawy i całej Polski latach służyła jako schronienie i szkoła kościelna. W 1916 r. świątynia otrzymała status soboru metropolitalnego.
Podobnie jak większość prawosławnych świątyń w Warszawie, katedra św. Marii Magdaleny również miała zostać zburzona w 1926 roku, ale plany te nie zostały zrealizowane. W 1930 r. rozpoczęto kosmetyczne remonty wnętrza: oczyszczono freski i odrestaurowano ikonostas św. Hioba Poczajowskiego.
Okres II wojny światowej nie spowodował znaczących zniszczeń w katedrze. Podczas walk częściowo uszkodzony został dach. Podczas wojny niemieccy żołnierze zażądali, aby dzwony kościelne zostały im przekazane do produkcji pocisków. Jednak stop, z którego wykonano dzwony, nie nadawał się do tego celu.
Budynek został odnowiony zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz w latach 50. XX wieku.
