Jednym ze znaków rozpoznawczych Warszawy są mosty: duże i małe, piesze i kolejowe, minimalistyczne i te bardziej wytworne. Każdy z nich ma swoje tajemnice i własną, niepowtarzalną historię. Przeczytaj więcej na warszaw-future.
Po dwóch wojnach światowych zniszczony został warszawski most Kierbedzia, uważany za jeden z najstarszych mostów w mieście. Jednak ze względu na swoją unikalną architekturę i duże znaczenie komunikacyjne w Warszawie w XIX i XX wieku most Kierbedzia zapisał się na kartach polskiej historii kultury.
Fundacja, nazwa i fakty dotyczące historii mostu
Wisła dzieli Warszawę na część prawobrzeżną i lewobrzeżną. Przez długi czas nie było między nimi połączeń, poza drewnianymi mostami, które na okres zimowy rozbierano. Pierwszy stały most łączący te dwie części miasta pojawił się dopiero w 1864 roku. Projektem architektonicznym nowego mostu zajął się litewski inżynier Stanisław Kierbedź, znany już ze swojej pracy w Petersburgu. Tam zajmował się budową pierwszego stałego mostu na Niwie, a ten projekt był jednym z najtrudniejszych i najważniejszych, bo w miejscu, gdzie S. Kierbedź zbudował most, szerokość Niwy dochodziła do 300 metrów. S. Kierbedź rozpoczął budowę mostu w Warszawie w 1859 roku.
Początkowo most nosił nazwę Aleksandryjskiego na cześć cesarza Aleksandra II. Nieoficjalnie most nazywano I mostem lub mostem Kierbedzia, a historycznie na budynku utrwalono drugą wersję nazwy. W pierwszych etapach prac planowano, że będzie to most kolejowy łączący trasy Warszawa-Wiedeń i Warszawa-Sankt Petersburg. Most Kierbedzia łączył również Warszawę z przedmieściem Pragi.
Most stał na pięciu kamiennych filarach, które przetrwały nawet bombardowania podczas II wojny światowej, choć sama konstrukcja została doszczętnie zniszczona.
W XIX wieku most Kierbedzia stał się ważnym obiektem stolicy: zarówno dla transportu i handlu, jak i dla zwykłych obywateli. Jeździły po nim tramwaje i furmanki, a warszawiacy często organizowali w tym miejscu romantyczne spacery. Po Wiśle często pływały też barki, z których handlarze owocami i warzywami ściągali kupców na most. Polski scenograf Józef Galewski wspomniał, że most był często okupowany przez nieletnich złodziei. Jeśli kupiec na jednej z barek był zajęty, chuligan używał specjalnego haka na długim sznurku, aby przebić kilka owoców, które były na wyprzedaży i przyciągnąć je do siebie.
Lata II wojny światowej i zniszczenia mostu
Most Kierbedzia został ostatecznie zniszczony 13 września 1944 roku przez wojska hitlerowskie, ale nie była to pierwsza wojna, która wpłynęła na los mostu. W 1915 roku, po wycofaniu się wojsk rosyjskich z Warszawy, most również został uszkodzony, jednak odbudowano go. Niestety most nie przetrwał II wojny światowej. W latach 1948-1949 na filarach pozostałych po moście Kierbedzia zbudowano most Śląsko-Dąbrowski.
Wiadomo, że na dnie Wisły znajdują się pozostałości krat i przęseł wchodzących niegdyś w skład mostu Kierbedzia.
