czwartek, 28 marca, 2024

Biografia Kazimierza Prószyńskiego – wybitnego warszawskiego wynalazcy

Teraz trudno jest sobie wyobrazić życie bez kina. Wieczory spędzamy przy ulubionych filmach lub serialach, chodzimy do kin, nie zastanawiając się nawet, dzięki komu tak naprawdę powstała ta magia tworząca się na ekranie. Historia polskiej kinematografii jest ściśle związana z człowiekiem z Warszawy, który stał się twórcą tej branży w Polsce – Kazimierzem Prószyńskim, podaje strona warsaw-future.eu.

W tym artykule przybliżymy biografię wybitnego polskiego wynalazcy, scenarzysty i reżysera pierwszych filmów dokumentalnych i fabularnych w Polsce.

Życie i pierwsze badania K. Prószyńskiego

K. Prószyński urodził się w 1875 roku w Warszawie. Był związany z kinem i fotografią od dzieciństwa: jego dziadek Stanisław Antoni Prószyński założył w Mińsku (Białoruś) pierwszą pracownię fotograficzną w 1839 roku. W tym czasie na świecie pojawiły się pierwsze informacje o wynalazku Louisa Daguerre’a.

Ojciec K. Prószyńskiego, Konrad Prószyński, był nauczycielem, znanym pisarzem, wydawcą oraz aktywną postacią życia publicznego i politycznego w ówczesnej Polsce. Zajął się także fotografią, kontynuując działalność ojca.

W 1893 roku K. Prószyński rozpoczął studia na Politechnice w Warszawie, gdzie od razu rozpoczął pierwsze eksperymenty z rejestracją ruchu różnych przedmiotów. Rok później, w 1894 roku, K. Prószyński stworzył pierwszy aparat do rejestracji i odtwarzania ruchomych obrazów. Ten wynalazek nazywa się pleografem. Od razu zwrócił na siebie uwagę świata, bo wynalazek warszawskiego badacza przewyższył dzieła wybitnych braci Lumiere.

Kilka lat później, w 1898 roku, K. Prószyński unowocześnił swój wynalazek i nazwał go biopleografem. Od tego momentu warszawski wynalazca poświęcił swoje życie badaniu kina i sposobom jego rozwoju.

Najwybitniejsze wynalazki K. Prószyńskiego

Biopleograf był z pewnością rewolucyjnym wynalazkiem w Polsce końca XIX wieku. K. Prószyński zorganizował następnie Towarzystwo Pleograf, które po pewnym czasie stało się pierwszą wytwórnią filmową w Polsce. Od tego czasu K. Prószyński zainteresował się kręceniem filmów. Początkowo pracował nad chronicznymi taśmami, później próbował tworzyć filmy fabularne. Do najsłynniejszych dzieł K. Prószyńskiego należą „Ślizgawka w Łazienkach”, „Powrót birbanta”, „Ulica Franciszkańska” i „Przygoda dorożkarza.

W 1909 roku K. Prószyński stworzył pierwszą na świecie ręczną kamerę filmową – aeroskop (lub inaczej autopleograf) – jest to odpowiednik dzisiejszych reporterskich kamer filmowych. Wynalazek K. Prószyńskiego został najpierw opatentowany we Francji, a później w Wielkiej Brytanii. W ten sposób ów wynalazek stał się słynny na cały świat, a nazwisko warszawskiego wynalazcy stało się znane w szerokich kręgach.

Ideą aeroskopu było odciążenie operatora z obowiązku obracania rączką aparatu (za tę funkcję odpowiadał specjalny silnik na sprężone powietrze). 

Wynalazek K. Prószyńskiego na zawsze odmienił świat kina. Pozwolił operatorowi uwolnić dwie ręce, a więc działać bardziej mobilnie i wygodnie. Aeroskop był aktywnie wykorzystywany przez operatorów kronik filmowych najsłynniejszych światowych firm od 1912 roku aż do nadejścia kina dźwiękowego.

Ponadto K. Prószyński opracował metody synchronizacji obrazu i dźwięku w okresie od 1910 do 1915 roku. Jednak początek I wojny światowej zmusił wynalazcę do przerwania badań. Od tego momentu K. Prószyński mieszkał w Warszawie.

II wojna światowa była fatalna dla wybitnego wynalazcy. W 1944 roku, w czasie okupacji niemieckiej i Powstania Warszawskiego, K. Prószyński został aresztowany przez gestapo. Trafił do obozu koncentracyjnego Mauthausen, gdzie zmarł w marcu 1945 roku.

Latest Posts

.,.,.,.,. Copyright © Partial use of materials is allowed in the presence of a hyperlink to us.